Viet Su - bai 10

Việt Nam sử lược



Biển Ðông


Trở lại Trang Sử Việt



Bài 10


Ngày 8-5-2010


II. Nhà Tam-quốc (220-265)

1. Nhà Ðông Ngô (220-280)


Nhà Ðông-hán mất ngôi thì nước Tàu phân ra làm ba nước: Bắc-ngụy, Tây-thục, Ðông-ngô. Ðất Giao-châu bấy giờ thuộc về Ðông-ngô.

Sĩ Nhiếp ở Giao-châu được 40 năm, tuy thiệt có uy-quyền ở cõi Giao-châu, nhưng vẫn theo lệ triều cống nhà Hán, và đến khi nhà Hán mất thì lại triều cống nhà Ngô.

Năm bính-ngọ (226) là năm Hoàng-vũ thứ 5 nhà Ngô, Sĩ Nhiếp mất, con là Sĩ Huy tự xưng làm Thái-thú. Ngô-chủ là Tôn-quyền bèn chia đất Giao-châu, từ Hợp-phố về bắc gọi là Quảng-châu, từ Hợp-phố về nam goị là Giao-châu. Sai Lữ Ðại làm Quảng-châu thứ-sử, Ðài Lương làm Giao-châu thứ-sử, và sai Trần Thì sang thay Sĩ Nhiếp làm thái-thú quận Giao-chỉ.

Bọn Ðài Lương và Trần Thì sang đến Hợp-phố thì Sĩ Huy đem quân ra chống giữ. Thứ-sử Quảng-châu là Lữ Ðại mới tiến quân sang đánh dẹp, và cho người đến dụ Sĩ Huy ra hàng. Sĩ Huy đem 5 anh em ra hàng, Lữ Ðại sai bắt Sĩ Huy đem chém đi, còn mấy anh em thì đem về Ngô-triều làm tội.

Ngô-chủ lại hợp Quảng-châu và Giao-châu lại làm một và phong cho Lữ Ðại làm Thứ-sử. Lữ Ðại đem quân đi đánh quận Cửu-chân có công được phong làm Giao-châu-mục.

2. Bà Triệu (Triệu Thị Trinh) (Bà Triệu, các kỳ xuất bản trước đề là Triệu-ẩu. Nay xét ra nên để là Triệu Trinh Nương)

Năm mậu-thìn (248) là năm Xích-ô thứ 11 nhà Ðông-ngô, Ngô-chủ sai Lục Dận sang làm thứ-sử Giao-châu.

Năm ấy ở Cửu-chân có người đàn bà tên là Triệu Thị Trinh khởi binh đánh nhà Ngô.

Sử ta chép rằng bà Triệu là người ở huyện Nông-cống bấy giờ. Thủa nhỏ cha mẹ mất cả, ở với anh là Triệu quốc Ðạt, đến độ 20 tuổi gặp phải người chị dâu ác-nghiệt, bà ấy giết đi rồi vào ở trong núi. Bà ấy là một người có sức mạnh, lại có chí-khí và lắm mưu-lược. Khi vào ở trong núi chiêu mộ hơn 1000 tráng sĩ để làm thủ hạ. Anh thấy thế mới can bà, thì bà bảo rằng: "Tôi muốn cỡi cơn gió mạnh, đạp đường sóng dữ. chém cá tràng-kình ở bể đông, quét sạch bờ cõi, để cứu dân ra khỏi nơi đắm đuối, chứ không thèm bắt-chước người đời cúi đầu cong lưng để làm tì-thiếp người ta."


Năm mậu-thìn (248) vì quan lại nhà Ngô tàn ác, dân-gian khổ sở, Triệu quốc đạt mới khởi binh đánh quận Cửu-chân. Bà đem quân ra đánh giúp anh, quân sĩ của Triệu quốc Ðạt thấy bà làm tướng có can đảm, bèn tôn lên làm chủ. Khi bà ra trận thì cưỡi voi mặc áo giáp vàng xưng là: Nhụy-kiều tướng-quân.


Thứ-sử Giao-châu là Lục Dận đem quân đi đánh, bà chống nhau với nhà Ngô được năm sáu tháng. Nhưng vì quân ít thế cô, đánh mãi phải thua, bà đem quân chạy đến xã Bồ-điền (nay là xã Phú-điền thuộc huyện Mỹ-hóa) thì tự tử. Bấy giờ mới 23 tuổi.


Về sau vua Nam-đế nhà Tiền-Lý, khen là người trung-dũng sai lập miếu thờ, phong là: "Bật chính anh-liệt hùng tài trinh nhất phu-nhân". Nay ở xã Phú-điền, tỉnh Thanh-hóa còn có đền thờ.


3. Nhà Ngô chia đất Giao-Châu


Năm giáp-thân (264) là năm Nguyên-hưng nguyên-niên, vua nhà Ngô lại lấy đất Nam-hải, Thương-ngô và Uất-lâm làm Quảng-châu, đặt châu-trị ở Phiên-ngung; lấy đất Hợp-phố, Giao-chỉ, Cửu-chân, và Nhật-nam làm Giao-châu, đặt châu-trị ở Long-biên. Ðất Nam-Việt của nhà Triệu ngày trước thành ra Giao-châu và Quảng-tây từ đấy.


Ðất Giao-châu đời bấy giờ cứ loạn-lạc mãi, những quan-lại nhà Ngô thì thường là người tham-tàn, vơ-vét của dân, bởi vậy người Giao-châu nỗi lên giết quan thái-thú rồi về hàng nhà Ngụy.


Năm ất-dậu (256) nhà Tấn cướp ngôi nhà Ngụy, rồi sai quan sang giữ Giao-châu. Nhà Ngô sai Ðào-hoàng sang lấy lại. Ðào Hoàng được phong là Giao-châu-mục. Năm canh-tí (280) nhà Ngô mất nước. Ðào Hoàng về hàng nhà Tấn, được giữ chức cũ. Ðất Giao-châu từ đó thuộc về nhà Tấn.


(Còn tiếp)


Biển Ðông

Trở lại Trang Sử Việt