Saturday 16 January 2010

Viet su - bài 3

Việt Nam sử lược


Biển Ðông
Ngày 2 –1 – 2010


Biển Ðông nhận thấy việc quảng bá lịch sử đất nước Việt Nam chúng ta là một việc cần làm trong bối cảnh hiện nay. Vì thế, Biển Ðông sẽ cố gắng phổ biến hai quyển “Việt Nam sử lược” do Cụ Trần Trọng Kim biên soạn và được Trung tâm Học liệu của Bộ Giáo dục VNCH xuất bản từ năm 1971. Ðược nhà sách Ðại Nam ở Cali/USA tái xuất bản nhiều năm trước đây. Biển Ðông sẽ phổ biến từng bài 2 hoặc 3 trang đánh máy, mỗi tháng 2 kỳ trên Blog Biển Ðông, khởi đầu từ bài “Nước Việt Nam”. Biển Ðông xin Quí vị thứ lỗi vì không phổ biến “Lời Tựa”; và không có chữ “nho” như trong sách – vì Biển Ðông không biết chữ… nho.

Trân Trọng

========

Bài 3:

Truyện này là tục truyền như vậy, chứ không có lẽ tin làm sự thực được. Họa chăng đời bấy giờ có người tướng giỏi, đánh được giặc, về sau người ta nhớ ơn làm đền thờ thì hợp lẽ hơn. Hiện bây giờ có đền thờ ở làng Gióng tức là làng Phù-đổng. Năm nào đến mồng 8 tháng tư cũng có hội vui lắm, tục gọi là đức Thánh Gióng.


Truyện Sơn-tinh, Thủy-tinh


Tục truyền rằng vua Hùng-vương thứ 18 có người con gái là tên Mỵ-nương, nhan sắc tuyệt trần. Sơn-tinh và Thủy-tinh đều muốn hỏi làm vợ. Hùng vương hẹn rằng ngày hôm sau ai đem đồ lễ đến trước thì gả cho người ấy. Ngày hôm sau Sơn-tinh đến trước lấy được Mỵ-nương đem về núi Tản-viên (tức là núi Ba-vì ở tỉnh Sơn-tây).


Thủy-tinh đến sau, thấy Sơn-tinh lấy mất Mỵ-nương, tức giận vô cùng, mới làm ra mưa to gió lớn, rồi dâng nước lên đánh Sơn-tinh. Sơn-tinh ở trên núi không việc gì: hễ nước lên cao bao nhiêu, thì Sơn-tinh làm núi cao bấy nhiêu. Sơn-tinh lại dùng sấm-sét đánh xuống, Thủy-tinh phải rút nước chạy về. Từ đó Sơn-tinh và Thủy-tinh thù nhau, mỗi năm đánh nhau một lần, dân gian thực là cực khổ.


Truyện này là vì ở Bắc-việt năm nào đến tháng 6 tháng 7 cũng có nước lũ trên mạn ngược chảy xuống tràn vào trong đồng-áng, ngập mất cả ruộng đất. Người ta không hiểu là tại lẽ gì, mới tưởng tượng mà đặt ra câu chuyện Sơn-tinh Thủy-tinh đánh nhau vậy.


Tóm lại mà xét, nước ta khởi đầu có quốc-sử từ cuối thập-tam thế kỷ: đến đời vua Thánh-tông nhà Trần, mới có quan Hàn-lâm-sĩ là Lê-văn-Hưu soạn xong bộ Ðại-Việt sử-ký, chép từ Triệu-Võ-vương đến Lý-Chiêu-hoàng. Hai trăm rưỡi năm về sau lại có ông Ngô-Sĩ-Liên, làm quan Lễ-bộ tả-thị-lang đời vua Thánh-tông nhà Lê, soạn lại bộ Ðại-Việt sử-ký: chép từ họ Hồng-bàng đến vua Lê-Thái-tổ. Nghĩa là từ ông Ngô-sĩ-Liên, ở về thập-ngũ thế-kỷ trở đi, thì sử ta mới chép truyện về đời Thượng-cổ. Xem thế thì đủ biết những chuyện về đời ấy khó lòng mà đích-xác được. Chẳng qua nhà làm sử cũng nhặt-nhạnh những chuyện hoang-đường tục-truyền lại, cho nên những truyện ấy toàn là truyện có thần-tiên quỉ-quái, trái với lẽ tự-nhiên cả.


Nhưng ta phải hiểu rằng nước nào cũng vậy, lúc ban đầu thì mờ-mịt, ai cũng muốn tìm cái gốc-tích mình ở chỗ thần-tiên để cho vẻ-vang cái chủng loại của mình. Chắc cũng bởi lẽ ấy mà sử ta chép rằng họ Hồng-bàng là con tiên cháu rồng v.v…


Nay ta theo sử cũ mà chép mọi truyện, người xem sử nên phận-biệt truyện nào là truyện thực, truyện nào là truyện đặt ra, thì sự học mới có lợi vậy.


Nhà Thục


(257-207 tr. Tây-lịch)


1. Gốc-tích nhà Thục


2. Nước Âu-lạc


3. Nhà Tần đánh Bách-việt


4. Nhà Thục mất nước



1. Gốc-tích nhà Thục


Nhà Thục chép trong sử nước ta không phải là nước Thục bên Tàu, vì rằng cứ theo sử nước Tàu thì đời bấy giờ đất Ba-thục (Tứ-xuyên) đã thuộc về nhà Tần cai trị rồi, thì còn có vua nào nữa. Vả, sử lại chép rằng khi Thục-vương Phán lấy được nước Văn-lang thì đổi quốc-hiệu là Âu-lạc tức là nước Âu-lạc gồm cả nước Thục và nước Văn-lang. Song xét trong lịch sử không thấy đâu nói đất Ba-thục thuộc về Âu-lạc. Huống chi lấy địa-lý mà xét thì từ đất Ba-thục (Tứ-xuyên) sang đến Văn-lang (Bắc-việt) cách bao nhiêu đường đất và có bao nhiêu núi sông ngăn trở, làm thế nào mà quân nhà Thục sang lấy nước Văn-lang dễ-dàng như vậy? Sử cũ lại có chỗ chép rằng An-dương-vương họ là Thục tên là Phán. Như vậy chắc hẳn Thục tức là một họ nào độc-lập ở gần nước Văn-lang, chứ không phải là Thục bên Tàu. Sách “Khâm-định Việt-sử” cũng bàn như thế.


2. Nước Âu-lạc


Sử chép rằng Thục-vương hỏi con gái Hùng-vương thứ 18, là Mị-nương không được, trong bụng lấy làm tức giận, dặn con cháu ngày sau đánh báo thù lấy nước Văn-lang. Hùng-vương bấy giờ cậy mình có binh cường tướng dũng, bỏ trễ việc nước, chỉ lấy rượu chè làm vui thú. Người cháu Thục-vương tên là Phán biết tình-thế ấy, mới đem quân sang đánh lấy nước Văn-lang. Hùng-vương thua chạy, nhảy xuống giếng mà tự-tử.


Năm giáp-thìn (275 tr. Tây-lịch), Thục-vương dẹp yên mọi nơi rồi, xưng là An-dương-vương, cải quốc-hiệu là Âu-lạc, đóng-đô ở Phong-khê (nay thuộc huyện Ðông-anh, tỉnh Phúc-an). Hai năm sau là năm bính-ngọ (255 tr. Tây-lịch) An-dương-vương xây Loa-thành. Thành ấy cao và từ ngoài vào thì xoáy trôn ốc cho nên mới gọi là Loa-thành. Hiện nay còn dấu-tích ở làng Cổ-loa, huyện Ðông-anh, tỉnh Phúc-an.


Nhà Tần đánh Bách-việt


Khi An-dương-vương làm vua nước Âu-lạc ở bên này, thì ở bên Tàu vua Thỉ-hoàng nhà Tần đã nhất-thống thiên-hạ. Ðến năm đinh-hợi (214 tr. Tây-lịch) Thỉ-hoàng sai tướng là Ðồ Thư đem quân đi đánh lấy đất Bách-việt (vào quãng tỉnh Hồ-nam, Quảng-đông và Quảng-tây bây giờ). An-dương-vương cũng xin thần-phục nhà Tần. Nhà Tần mới chia đất Bách-việt và đất Âu-lạc ra làm ba quận, gọi là Nam-hải (Quảng-đông), Quế-lâm (Quảng-tây) và Tượng-quân (Bắc-việt).


Người bản xứ ở đất Bách-việt không chịu để người Tàu cai-trị, trốn vào rừng ở. Ðược ít lâu quân của Ðồ Thư, vốn là người ở phương-bắc, không chịu được thủy thổ, phải bệnh rất nhiều. Bấy giờ người Bách-việt thừa kế nổi lên giết được Ðồ Thư.


Nhà Thục mất nước


Chẳng được báo lâu thì nhà Tần suy, nước Tàu cò nhiều giặc-giã, ở quận Nam-hải có quan úy là Nhâm-Ngao thấy có cơ hội, muốn mưu đánh lấu Âu-lạc để lập mốt nước tự chủ ở phương nam. Nhưng công việc chưa thành, thì Nhâm Ngao mất. Khi sắp mất, Nhâm Ngao giao binh quyền lại cho Triệu Ðà để thay mình làm quan úy quận Nam-hải.


Năm quí-tị (208 tr. Tây-lịch) là năm thứ 50 đời vua An-dương-vương, Triệu Ðà đem quân sang đánh lấy nước Âu-lạc, lập ra nước Nam-việt. (Xin đừng lầm nước Nam-việt ngày xưa với Nam-việt của nước Việt-nam hiện nay.)


(Còn tiếp)

Trở lại Trang Sử Việt



Biển Ðông

No comments:

Post a Comment