Việt Nam sử lược
Biển Ðông
Ngày 15/03/2010
Trở lại Trang Sử Việt
Biển Ðông nhận thấy việc quảng bá lịch sử đất nước Việt Nam chúng ta là một việc cần làm trong bối cảnh hiện nay. Vì thế, Biển Ðông sẽ cố gắng phổ biến hai quyển “Việt Nam sử lược” do Cụ Trần Trọng Kim biên soạn và được Trung tâm Học liệu của Bộ Giáo dục VNCH xuất bản từ năm 1971. Ðược nhà sách Ðại Nam ở Cali/USA tái xuất bản nhiều năm trước đây. Biển Ðông sẽ phổ biến từng bài 2 hoặc 3 trang đánh máy, mỗi tháng 2 kỳ trên Blog Biển Ðông, khởi đầu từ bài “Nước Việt Nam”. Biển Ðông xin Quí vị thứ lỗi vì không phổ biến “Lời Tựa”; và không có chữ “nho” như trong sách – vì Biển Ðông không biết chữ… nho.
Trân Trọng
===<0>===
Bài 7:
Ngày 13-03-2010
5. Triệu Văn-Vương. (137-125 tr. Tây lịch)
Triệu Vũ-vương truyền ngôi lại cho cháu đích-tôn, tên là Hồ tức là Triệu Văn-vương, trị vì được 12 năm.
Triệu Văn-vương vốn là người tầm thường, tính-khí nhu-nhược, không được như Triệu Vũ-vương. Khi mới lên ngôi làm vua được hai năm, thì vua Mân-việt (tỉnh Phúc-kiến bây giờ) đem quân sang đánh phá ở chỗ biên-thùy nước Nam-việt. Triệu Văn-vương không dám cử binh-mã ra chống cự, sai sứ sang cầu cứu bên Hán-triều.
Vua nhà Hán sai Vương Khôi và Hàn-an-quốc đi đánh Mân-việt. Quân Mân-việt thấy quân nhà Hán đến nơi, bèn bắt quốc-vương giết đi, đưa đầu nộp cho quan nhà Hán, và xin hàng. Mân-việt đã bình rồi vua nhà Hán sai Trang Trợ sang dụ Triệu Văn-vương vào chầu, nhưng mà đình thần xin đừng đi, bèn cho thái-tử là Anh-tề đi thay.
Anh-tề ở bên Hán-triều mười năm, đến năm bính-thìn (125 tr. Tây-lịch) vua Văn-vương mất thì mới về nối ngôi.
6. Triệu Minh-Vương. (125-113 tr. Tây-lịch)
Anh Tề lên làm vua tức là Triệu Minh-vương, trị vì được 12 năm.
Khi Anh Tề ở bên Hán thì có lấy người vợ lẽ là Cù-thị, đẻ được một người con tên là Hưng. Ðến khi về làm vua Nam-việt, Minh Vương lập Cù-thị lên làm hoàng-hậu và Hưng làm Thái-tử.
7. Triệu Ai-Vương. Năm mậu-thìn (113 tr. Tây-lịch)
Triệu Minh-vương mất, Thái tử Hưng lên làm vua, tức là Triệu Ai-vương, trị vì được một năm.
Bấy giờ vua nhà Hán cho An-quốc Thiếu Quí sang dụ Nam-việt về chầu. Thiếu Quí nguyên là tình nhân của Cù-thị lúc trước, đến khi sang Nam-việt gặp nhau, lại tư-thông với nhau rồi dỗ-dành Ai-vương đem nước Nam-việt dâng nhà Hán.
Khi Cù-thị và Ai-vương đã định về Hán-triều, thì có quan Tễ-tướng là Lữ Gia, biết rõ tình-ý, đã can ngăn mãi không được, mới truyền hịch đi mọi nơi nói rằng vua và Cù thái-hậu sắp đem nước dâng cho nhà Hán; rồi Lữ Gia cùng với mấy người đại-thần đem quân cấm-binh vào giết sứ nhà Hán, Cù-thị và Ai-vương. Ðoạn rồi tôn Kiến-đức lên làm vua. Kiến Ðức là con trưởng của Minh-vương, mẹ là người Nam-việt làm vua.
8. Triệu Dương-Vương.
Kiến Ðức lên làm vua, tức là Dương-vương. Dương-vương mới lên làm vua được độ một năm thì vua Vũ-đế nhà Hán sai Phục-ba tướng-quân là Lộ bác Ðức và Dương Bộc đem 5 đạo quân sang đánh lấy Nam-việt. Quan Thái-phó Lữ Gia ra chống cự không nổi, phải đem Dương-vương chạy. Quân nhà Hán đuổi theo bắt được, vua tôi đều bị hại cả. Năm ấy là năm canh-ngọ (111 tr. Tây-lịch), nước Nam bị người Tàu chiếm lấy, cải là Giao-chỉ-bộ, chia ra làm 9 quận, và đặt quan cai trị như các châu quân bên Tàu vậy.
Phần II
Bắc-thuộc thời đại(111 tr. Tây-lịch – 931 sau Tây-lịch)
Chương I
Bắc thuộc lần thứ nhất (111 tr. Tây-lịch – 39 sau Tây-lịch)
1. Chính trị nhà Tây-Hán
2. Tịch Quang và Nhâm Diêu
1. Chính trị nhà Tây Hán.
Năm canh-ngọ (111 tr. Tây-lịch) vua Vũ-đế nhà Hán sai Lộ bác Ðức và Dương Bộc sang đánh nhà Triệu, lấy nước Nam-việt, rồi cải là Giao-chỉ-bộ, và chia ra làm 9 quận, là những quận này:
1. Nam-hải: (Quảng-đông)
2. Thương-ngô: (Quảng-tây)
3. Uất-lâm: (Quãng-tây)
4. Hợp-phố: (Quảng-đông)
5. Giao-chỉ: (Bắc Việt và mấy tỉnh ở phía bắc Trung Việt)
6. Cửu-chân: (……………………..nt………………………)
7. Nhật-nam: (……………………..nt……………………….)
8. Châu-nhai: (đảo Hải-nam)
9. Ðạm-nhĩ: (đảo Hải-nam)
Mỗi quận có quan Thái-thú coi việc cai trị trong quận và lại có quan thứ-sử để giám-sát các quận. Ÿ trong quận Giao-chỉ thì có những lạc-tướng hay lạc-hầu vẫn được thế-lập giữ quyền cai-trị các bộ-lạc tựa hồ như các quan lang ở mạn thượng-du đất Bắc-việt bây giờ.
Quan thứ-sử trước tiên là Thạch Ðái, đóng phủ trị ở Long-uyên. Có sách chép là phủ trị thủa ấy đóng ở Lũng-khê, thuộc phủ Thuận-thành bây giờ.
Từ đời vua Vũ-đế cho đến hết đời nhà Tây-hán không thấy sử nói gì đến đất Giao-chỉ nữa. Mãi đến năm kỷ-sửu (năm 29 Tây-lịch) là năm Kiến-võ thứ 5 đời vua Quang-vũ nhà Ðông-hán thì mới thấy chép rằng thứ-sử Giao-chỉ là Ðặng Nhượng sai sứ về cống nhà Hán. Bởi vì khi Vương Mãng cướp ngôi nhà Hán, bọn Ðặng Nhượng, Tịch Quang và Ðỗ Mục ở Giao-chỉ giữ châu quận, không chịu phục Vương Mãng. Ðến khi vua Quang-vũ trung-hưng lên, bọn Ðặng nhượng mới sai sứ về triều cống.
2. Tích Quang và Nhâm diên.
Về đầu thế kỷ đệ nhất có hai người sang làm thái-thú trị dân có nhân-chính. Một người là Tích Quang làm thái-thú Giao chỉ, một người tên là Nhâm Diên làm thái-thú quận Cửu-chân.
Tích Quang sang làm thái-thú quận Giao-chỉ từ đời vua Binh-đế nhà Tây-hán, vào quãng năm thứ hai thứ ba về thế-kỷ đệ-nhất. Người ấy hết lòng lo việc khai hóa, dạy dân lấy điều lễ-nghĩa, cho nên dân trong quân có nhiều người kính-phục.
Nhâm Diên thì sang làm thái-thú quận Cửu-chân từ năm Kiến-võ nhà Ðông-hán. Bấy giờ dân quận ấy chỉ làm nghề chài lưới và săn bắn, chứ không biết cày-cấy làm ruộng-nương.
Nhâm Diên mới dạy dân dung cày bừa mà khai-khẩn ruộng đất, bởi vậy chẳng bao lâu mà quận ấy có đủ thóc gạo ăn. Người ấy lại dạy dân làm lễ cưới hỏi trong khi lấy vợ lấy chồng, và bắt những lại-thuộc trong quận lấy một phần lương-bỗng của mình mà giúp cho những kẻ nghèo đói để lấy vợ lấy chồng. Nhâm Diên ở Cửu-chân được 4 năm thì được thăng chức về Tàu đi làm quan chỗ khác. Dân-sự quận ấy ái-mộ Nhâm Diên, làm đền thờ. Có người vì được nhờ quan thái-thú cho nên sau sinh con ra, lấy tên Nhâm mà đặt tên cho con, để tỏ lòng biết ơn.
(Còn tiếp kỳ 8)
Biển Ðông
Trở lại Trang Sử Việt
No comments:
Post a Comment